سگ
گربه
پرنده
جونده
نحوه استفاده از شانه کک در گربه ها
04 بهمن 1401
راهنمای زمان بارداری گربه
بسیاری از والدین هستند که بارداری گربه‌شان آن‌ها را متعجب می‌کند. ممکن است این والدین رفتارهای بارداری گربه‌شان را به حساب بازیگوشی و حساسیت آن‌ها بگذارند. در حقیقت می‌توان گفت که تشخیص بارداری گربه‌ها کار دشواری است. گاهی تا بچه‌گربه به دنیا نیایند از بارداری گربه‌مان آگاه نمی‌شویم. در این مطلب قصد داریم راهنمای کاملی را به شما ارائه دهیم که به کمک آن می‌توانید ضمن آگاهی از بارداری گربه‌تان، دوران بارداری و زایمان راحتی را برایش فراهم کنید. اگرچه گربه‌ها حیوانات خودکفایی هستند اما در بارداری گربه و تولد بچه‌گربه نکاتی وجود دارد که لازم است به آن‌ها توجه کنید. این راهنما شامل بخش‌های زیر خواهد بود:
- بارداری گربه‌ها را چگونه تشخیص دهیم؟
- مدت زمان بارداری گربه‌ها چقدر است؟
- تغذیه یک گربه باردار باید چگونه باشد؟
- ملاحظات ایمنی و بهداشتی برای گربه‌های باردار
- چگونه زایمان را برای گربه‌مان راحت کنیم؟
- مراحل زایمان گربه‌ها
- مراقبت‌های پس از زایمان گربه
- نحوه مراقبت و تغذیه بچه‌گربه‌ها چگونه است؟
بارداری گربه‌ها را چگونه تشخیص دهیم؟
دیدن علائم بارداری در گربه‌ها دشوار است. بهترین راه برای پی بردن به بارداری گربه، آزمایش خون، سونوگرافی، اشعه ایکس یا لمس شکم است. معمولاً گربه‌های باردار را به «ملکه» تشبیه می‌کنند؛ چراکه رفتار ملکه‌ها در بارداری تغییر چندانی نمی‌کند. بیشتر گربه‌های حامله رفتار عادی از خود نشان می‌دهند اما بعضی از گربه‌ها هم هستند که در بارداری مهربان‌تر یا پرخاشگرتر می‌شوند. گرد شدن شکم گربه یا برجسته شدن پستانک‌های آن، نشان حامله بودن هستند اما گاهی این علائم تا اواخر بارداری ظاهر نمی‌شوند. البته گربه‌ها مستعد رفتارهایی هستند که در آن‌ها نقش بارداری را اجرا می‌کنند یا اصطلاحاً دچار بارداری کاذب می‌شوند؛ به صورتی‌که می‌توان تغییر رفتار و علائم شیردهی را در آن‌ها مشاهده کرد. این مشکل در عدم تعادل هورمونی گربه به‌وجود می‌آید و ممکن است تا یک ماه هم ادامه داشته باشد.
مدت زمان بارداری گربه‌ها چقدر است؟
خوشبختانه گربه‌ها دوران بارداری کوتاهی دارند. به‌طوریکه این دوره برای آن‌ها معمولاً به‌طور متوسط بین 63 تا 65 روز طول می‌کشد. (حدود دو ماه) بنابراین مراقبت‌های دوران حاملگی گربه‌ها آنقدر طولانی نیست که باعث اذیت و نگرانی والدین شود. تنها کافیست دو ماه صبر داشته باشید تا بچه‌گربه‌های شیرین‌تان را در آغوش بگیرید.
تغذیه یک گربه باردار باید چگونه باشد؟
گربه‌های حامله نیازهای غذایی متفاوتی دارند. برای اینکه این نیاز غذایی متفاوت را رعایت کنید لازم است نکات زیر را در نظر داشته باشید:
غذاهایی با کالری بالا به گربه‌تان بدهید!
گربه‌ها باید در چهار هفته اول بارداری‌شان از رژیم غذایی با کالری بالاتر بهره‌مند شوند. در این دوره چهار هفته‌ای باید با قطع کردن شیر، گربه را در رژیم‌های غذایی قویتری نگه‌دارید. بهترین غذاها برای گربه حامله شامل غذاهای تجاری و آماده‌ای است که روی آن برچسب بارداری و شیردهی وجود داشته باشد. غذاهای تجاری با مارک بچه‌گربه‌ها هم دیگر گزینه ضروری برای این دوره است.
وعده‌های غذایی مکرر برای گربه در نظر بگیرید!
گربه‌های حامله یا شیرده نیازهای متابولیکی بیشتری نسبت به سایر گربه‌ها دارند؛ چراکه آن‌ها باید جنین‌های خود را نیز تغذیه کنند. بنابراین حتماً تغذیه آنان در بارداری به یکی از اساسی‌ترین موضوعات مراقبتی‌شان تبدیل می‌شود. به‌خاطر رشد جنین، فضای معده گربه‌ها کوچکتر می‌شود؛ بنابراین نیاز است تا وعده‌های غذایی کم اما مکرر برای آن‌ها در نظر بگیرید.
ملاحظات ایمنی و بهداشتی برای گربه‌های باردار
به محض تایید بارداری گربه والدین موظف هستند به نکات ایمنی و بهداشتی گربه‌شان توجه ویژه‌ای داشته باشند.
مراقب خونریزی واژن گربه باشید!
اگر در هر گربه حامله‌ای خونریزی واژن وجود داشته باشد، یک حالت غیرطبیعی بوجود آمده و نگران‌کننده است. به محض دیدن خونریزی واژن در گربه‌تان، آن را به نزد دامپزشکش ببرید. اگر خونریزی در مراحل اولیه یا میانی حاملگی مشاهده شود، دلیل بر این است که ملکه (گربه باردار) سقط کرده است. اگر هم خونریزی در مراحل پایانی حاملگی مشاهده شود، ممکن است یک زایمان زودرس در انتظار ملکه‌تان باشد. بنابراین نیاز به دخالت مستقیم دامپزشک وجود خواهد داشت.
از گربه خود آزمایش مدفوع بگیرید!
بهتر است یک نمونه مدفوع تازه گربه را به نزد دامپزشک ببرید تا آن را مورد آزمایش قرار دهد. بعضی از انگل‌ها هستند که می‌توانند به بچه‌گربه‌های داخل رحم مادر هم منتقل شوند. بهتر است برای گربه حامله یا شیرده از کرم‌گیرهای بدون نسخه به هیچ‌وجه استفاده نکنید، چراکه ممکن است این مواد بسیار خطرناک باشند. اگر در نمونه مدفوع گربه‌تان عفونت انگلی وجود داشته باشد، دامپزشک حتماً داروی مناسبی را برای درمان آن تجویز خواهد کرد. پس نیازی به مصرف داروهای بدون نسخه نیست.
گربه‌های باردار را از کک ایمن کنید!
کم‌خونی کک یکی از دلایل اصلی مرگ‌ومیر بچه‌گربه‌های جوان است. بنابراین این نکته اهمیت زیادی دارد که بتوانید در دوران بارداری، گربه‌تان را به کمک یک پیشگیری‌کننده کک ایمن نگه دارید. لازم است با مشورت گرفتن از دامپزشک از بی‌خطر بودن پیشگیری‌کننده کک گربه‌تان مطمئن شوید. بنابراین ایمنی از کک نه تنها برای گربه‌ها مفید است بلکه باعث تضمین سلامت بچه‌گربه‌ها هم می‌شود.
واکسنی برای گربه‌های باردار وجود ندارد!
گربه‌ها هرگز نباید در دوران بارداری واکسینه شوند. واکسن زدن به گربه‌های حامله می‌تواند باعث نقص مادرزادی در بچه‌گربه‌هایشان شود. اگر گربه‌ای برای تولید مثل در نظر گرفته شده است باید تمام واکسیناسیون لازم قبل از بارداری روی آن انجام شود.
چگونه زایمان را برای گربه‌مان راحت کنیم؟
گربه‌ای حامله بسیار مستقل هستند؛ آن‌ها قبل از وضع حمل جای آرامی را برای لانه‌سازی خود انتخاب می‌کنند تا زایمان خود را در آن‌جا انجام دهند. اگرچه گربه‌ها خود مکان زایمانشان را انتخاب می‌کنند اما بهتر است شما در جای آرامی از خانه جعبه مناسبی را برای این کار در نظر بگیرید. می‌توانید از جعبه‌های مقوایی به همراه حوله یا روزنامه استفاده کنید. غذا و آب را هم در نزدیکی همان بستر قرار دهید تا در صورت لزوم به‌راحتی به آن‌ها دسترسی داشته باشید. منطقه امن ملکه را به حدی خصوصی نگه دارید که در آن کاملاً احساس راحتی کند.
مراحل زایمان گربه‌ها
هر گربه برای زایمان سه مرحله را پشت سر می‌گذارد:
مرحله اول زایمان: بی‌قراری
در این مرحله دهانه رحم گربه شُل می‌شود؛ این کار با انقباضات پی‌در‌پی انجام می‌گیرد. احتمالاً در این مرحله شما متوجه این انقباضات در گربه خود نشوید. اما در چنین مرحله‌ای می‌توانید انتظار داشته باشید گربه دچار بی‌قراری شود، صداهایی از خود دربیاورد، در داخل لانه‌اش جابجا شود یا حتی استفراغ کند. هنگامی که 12 الی 36 ساعت از این مرحله بگذرد، دمای بدن گربه به 99 درجه فارنهایت می‌رسد.
مرحله دوم زایمان: تولد
مرحله دوم زایمان با انقباضات قوی‌تر و مکررتر شروع می‌شود و در نهایت به تولد بچه‌گربه‌ها می‌انجامد. سعی کنید در این مرحله گربه را به هیچ وجه تکان ندهید یا حواس آن را پرت نکنید. گربه اگر دچار استرس شود، زایمان خود را متوقف می‌کند. معمولاً هر بچه‌گربه در فاصله 30 الی 60 دقیقه از بقیه متولد می‌شود. یعنی هر نیم ساعت یا هر یک ساعت یک بچه‌گربه از رحم مادر خارج می‌شود. گربه‌ها می‌توانند چهار تا شش بچه‌گربه را متولد کنند. برای اینکه که از روند طبیعی تولد بچه‌گربه‌ها آگاه شوید می‌توانید از زمان‌سنج استفاده کنید تا ببینید هر بچه‌گربه چند دقیقه بعد از بچه‌گربه دیگر متولد می‌شود.
البته باید مراقب عوارض زایمان باشید. «دیستوکیا» به معنی زایمان دشوار است که به دلایلی مختلفی در گربه‌ها ایجاد می‌شود. اگر ملکه انقباضات شدیدی را تجربه کرده اما پس از گذشت 60 دقیقه هنوز بچه‌گربه دیگری را به دنیا نیاورده، حتماً باید دامپزشک را خبر کنید.
بچه‌گربه‌ها با غشای محافظ جنینی متولد می‌شوند که این محافظ معمولاً اندکی پس از تولد توسط مادر برداشته می‌شود. این غشا به رنگ زرد مایل به قرمز است و جنینی که در مایع آمنیوتیک است را احاطه کرده است. اگر مادر در اولین دقیقه پس از تولد بچه‌گربه نتواند غشا را پاره کند، باید خودتان کیسه را پاره کرده و مایع بینی بچه‌گربه را پاک کنید و سپس دهان و سرش را به سمت پایین بگیرید تا مابقی مایع هم خارج شود. با نوازش محکم بدن بچه‌گربه، آن را به نفس کشیدن وادار کنید. اگر خود گربه مادر بند ناف بچه‌گربه‌ها را پاره نکرده، شما باید این کار را با فاصله یک اینچی انجام دهید.
مرحله سوم زایمان: پس از زایمان
سومین و آخرین مرحله زایمان گربه‌ها، عبور از جفت است. توده‌های سفید و سیاه متمایل به غشا پس از تولد هر بچه‌گربه از بدن ملکه خارج می‌شوند. اگر جفت بچه‌گربه را مشاهده نکنید باید حتماً دامپزشک را خبر کنید. پس از این مراحل تخلیه مواد داخل واژن گربه می‌تواند تا مدتی ادامه پیدا کند. این ترشحات می‌توانند تا سه هفته هم ادامه داشته باشند. ترشحات واژن گربه بیشتر مایل به رنگ قرمز هستند چون از خون قدیمی تشکیل شده‌اند. اگر این ترشحات بیش از حد خون‌آلوده یا چرک باشند باید به دامپزشک مراجعه شود.
مراقبت های پس از زایمان گربه
هنگامی‌که ملکه بچه‌گربه‌هایش را به دنیا آورد، مرحله اساسی دیگری شروع می‌شود که در آن باید مراقبت، تغذیه و شیردهی پس از زایمان را هم در نظر بگیرید. انجام مراحل زیر پس از زایمان گربه ضروری است.
ادامه دادن رژیم غذایی با کالری بالا
تا زمانیکه گربه در مرحله شیردهی قرار داشته باشد، شما باید از غذاهای مخصوص دوران شیردهی به آن بدهید. علاوه بر آن همیشه باید غذا و آب شیرین در دسترس گربه مادر قرار داشته باشد.
منطقه را خصوصی نگه‌دارید
منطقه زندگی گربه و بچه‌گربه‌هایش را همچنان خصوصی نگه‌دارید تا شلوغی و رفت‌وآمد اعضای خانواده باعث استرس و آشفتگی ایشان نشود. وقتی گربه مادر دچار استرس شود از بچه‌گربه‌هایش غافل می‌شود. هرچقدر بچه‌گربه‌ها بزرگتر شوند، سر و صدای بیشتری هم تولید می‌کنند. بنابراین گربه مادر زمان‌هایی برای استراحت نیاز دارد. به گربه خود اجازه دهید تا برای خوابیدن، آراستگی، معاشرت با سایر افراد خانواده از بچه‌های خود فاصله بگیرد. (مراقب باشید تا گربه گاهی به بچه‌هایش سر بزند)
بر پرستاری و شیردهی مادر نظارت داشته باشید
«آغوز» اولین شیری است که گربه مادر برای بچه‌های خود تولید می‌کند. آغوز دارای ایمونوگلوبین و مواد مغذی حیاتی برای رشد بچه‌گربه‌ها است؛ بنابراین ضروری است تا هر بچه‌گربه مقدار کافی آغوز دریافت کند. از بچه‌گربه‌های تازه متولد شده باید هر یک یا دو ساعت یکبار پرستاری شود. اگر حس می‌کنید گربه مادر شیر ندارد یا از پرستاری بچه‌گربه‌ها امتناع می‌کند، حتماً با دامپزشک مشورت کنید. هنگام نزدیک شدن به بچه‌گربه‌ها جانب احتیاط را رعایت کنید، چراکه بعضی از مادران در صورت حس کردن تهدید به افراد خانواده پرخاش می‌کنند. در زمان پرستاری از گربه از مصرف دارو یا واکسن برای آن جلوگیری کنید. اگر گربه در مرحله شیردهی دچار بیماری شد، بهترین کار تماس با دامپزشک است. اگر در گربه خود امتناع از خوردن غذا، استفراغ، بی‌حالی یا قرمزی و تورم در غدد شیردهی مشاهده کردید، حتماً به دامپزشک مراجعه کنید.
گربه‌های نر را از گربه ماده جدا کنید
اگر یک گربه نر عقیم نشده در اطراف گربه ماده شما پرسه بزند، ممکن است پیش از اینکه گربه مادر بچه‌گربه‌های فعلی‌اش را از شیر بگیرد، دوباره باردار شود. برای جلوگیری از این اتفاق بهتر است یا گربه ماده خود را حبس کنید با گربه نر را بلافاصله عقیم کنید. عقیم کردن گربه ماده تا یک ماه پس از شیر گرفتن بچه‌گربه‌ها می‌تواند خطرناک باشد.
با توجه به اینکه گربه می تواند در سال تا دو بستر بچه‌گربه داشته باشد، بهتر است در زمینه عقیم‌سازی گربه‌ها سریعتر عمل کنید. با این کار هم از ازدیاد جمعیت گربه‌هایتان جلوگیری می‌کنید و هم از بروز بیمارهای زیادی در بدن گربه‌تان نیز جلوگیری کرده‌اید.
نحوه مراقبت و تغذیه بچه‌گربه‌ها چگونه است؟
برای مراقبت از بچه‌گربه باید اصول خاصی را رعایت کنید که به قرار زیر هستند.
در هفته‌های اول دست زدن به بچه‌گربه‌ها را محدود کنید
بچه‌گربه‌های تازه متولد شده بسیار زیبا و ملوس هستند؛ به همین خاطر والدین دوست دارند مدام آن‌ها را در دست گرفته و نوازش کنند. اما بهتر است در دو هفته ابتدای زندگی بچه گربه‌ها از این کار اجتناب کنید، چراکه بچه‌گربه‌ها در هفته‌های اول زندگی خود بسیار مستعد ابتلا به بیماری هستند. نکته دیگر این است که طی چند هفته اول پس از زایمان، گربه مادر بچه‌ها را تحریک می‌کند تا خود را تمیز کنند. بنابراین لازم نیست دو بستر مجزا برای مادر و بچه‌گربه‌ها فراهم شود.
منطقه آرام بچه‌گربه‌ها را گرم نگه‌دارید
بچه‌گربه‌ها تا سه الی چهار هفتگی قادر به تنظیم دمای بدن خود نیستند. به همین خاطر باید یک پتو یا ملافه گرم را در منطقه مادر و بچه‌ها قرار دهید تا در صورت لزوم به‌صورت اشتراکی خود را با آن بپوشانند. برای ایجاد گرما در بستر گربه‌ها می‌توانید از بالش‌های گرم در زیر بستر یا روشن کردن لامپ در بالای بستر استفاده کنید. در واقع این منطقه باید تا 97 درجه فارنهایت گرم باشد. البته مطمئن شوید که مکان‌های گرم نشده در دسترس بچه‌گربه‌ها باشد تا اگر بچه‌گربه‌ها زیادی گرمشان شد، از منطقه گرم فاصله بگیرند.
حالا باید با دامپزشک مشورت کنید تا از اولین زمان معاینه گربه‌ها آگاه شوید. معاینه اولیه بچه‌گربه‌ها برای بررسی شکاف کام، فتق ناف و دیگر نگرانی‌های مربوط به سلامتی آن‌ها انجام می‌شود. برخی از دامپزشک‌ها توصیه می‌کنند کرم‌زدایی بچه‌گربه‌ها به‌صورت منظم در بازه‌های زمانی دو الی چهار هفته‌ای انجام شود و سپس واکسیناسیون بچه‌گربه‌ها از شش هفتگی آغاز شود.
سایر مراقبت‌های مربوط به گربه‌های کوچک و شیوه زندگی آن‌ها به قرار زیر است:
- اگر متوجه شدید یکی از بچه‌گربه‌ها از بقیه کوچکتر و کم انرژي‌تر است، حتماً آن را به دامپزشک نشان دهید.
- با باز شدن چشم بچه‌گربه‌ها در هفت الی 10 روزگی آن‌ها، اجتماعی شدن را شروع کنید. در این مرحله اگر ملکه اجازه داد، بچه‌گربه‌ها را به حضور خود عادت دهید تا روند اجتماعی‌شدن را آغاز کنند.
- با توجه به اینکه بچه‌گربه‌ها قوانین زیادی را باید از مادر، خواهر و برادرهای خود بیاموزند، جدا کردن آن‌ها از مادر تا سن هشت هفتگی اشتباه است.
- با رسیدن بچه‌گربه‌ها به سن سه یا چهار هفتگی، کم‌کم می‌توانید با دادن غذای مخصوص بچه‌گربه‌ها، آن‌ها را از شیر بگیرید.
